วงจร Repeater Interface แบบ VOX ( ใช้ MOSFET )
๒๘  ตุลาคม  ๒๕๕๑

    การจะทำเครื่องรีพีทเตอร์ แบบที่ไม่ต้องการผ่าเครื่องวิทยุเพื่อหาสัญญาณ RX นั้นเราก็ต้องนึกถึงวงจร VOX ที่เค้านิยมเล่นกันเมื่อสิบกว่าปีที่แล้ว ไปค้นจากหนังสือเก่า ๆ ก็มีวงจรที่ใช้ IC (หลายขาน่าเบื่อแถมหาซื้อยากอีกต่างหาก)  ลองค้นดูในอินเตอร์เน็ตก็พบวงจร VOX ที่ใช้ทรานซิสเตอร์ทั้งนั้น  ซึ่งข้อเสียของวงจร VOX ที่ใช้ทรานซิสเตอร์คือ เราต้องเร่งเสียงของต้นเสียงให้ดังมาก ไม่เช่นนั้นวงจร VOX จะไม่ยอมทำงาน (เพราะทรานซิสเตอร์มีหลักการทำงานอยู่ว่า "ควบคุมกระแสส่วนใหญ่ด้วยกระแสส่วนน้อย" ) ฉะนั้นเมื่อเราเร่งเสียงให้ดังมาก ๆ ผลที่ตามมาคือคนที่รับสัญญาณก็จะรับเสียงได้โอเวอร์ไปเลย หรือไม่ก็เสียงทุ้มจนฟังไม่รู้เรื่อง

    จึงได้ประยุกต์เอาวงจร VOX แบบทรานซิสเตอร์มาปรับปรุงให้ทันยุกต์ทันสมัยสักหน่อย คือเอามอสเฟส (MOSFET) มาทำหน้าที่แทนทรานซิสเตอร์ดู (เพราะมอสเฟส มีหลักการทำงานอยู่ว่า "ควบคุมกระแสส่วนใหญ่ด้วยแรงดันส่วนน้อย" ) ปรากฏว่าเมื่อประกอบวงจรต้นแบบเสร็จ ใช้งานได้ผลดีมากเลย ใช้ต้นเสียงแค่นิดเดียว วงจรก็ทำงานได้แล้ว เลยทดลองเอาไปใช้เป็นอินเตอร์เฟสของรีพีทเตอร์ ก็ได้ผลดีเยี่ยมเลย

 

================== วงจร VOX แบบใช้ MOSFET ออกแบบมาให้ใช้กับเครื่องโมบาย =================

 

============================= อุปกรณ์ที่พอสรรหามาได้ในท้องถิ่น ============================
 

===================== ทดลองวางอุปกรณ์ลงบนแผ่นปริ้นท์เอนกประสงค์ดูก่อน =====================

 

====================== เมื่อได้ตำแหน่งการวางอุปกรณ์ที่ลงตัวแล้ว ก็ทำการบัดกรี ==================

 

============================== ด้านอุปกรณ์ เมื่อบัดกรีเสร็จ ===============================
    อุปกรณ์ตัวโต สีฟ้า เป็นตัวต้านทานแบบปรับค่าได้ (แบบหมุนได้หลาย ๆ รอบ ที่เรียกว่าแบบ Trimpot)
บังเอิญตอนบัดกรี รีบไปหน่อยเลยลืมใส่ตัวต้านทานค่า 1 โอห์มลงไป แต่ก็ไม่เป็นไรครับ วงจรยังคงทำงานได้ปกติ

 

==================================== ด้านลายวงจร ===================================
(ภาพด้านลายวงจรนี้ เป็นการหมุนแผ่นปริ้นท์ในแนวซ้าย-ขวา ของภาพด้านอุปกรณ์)

 

=============================== การต่อสายสัญญาณไปใช้งาน =============================

 

============================= อินเตอร์เฟสและสายต่อทั้งสองด้าน ============================
สายด้านซ้ายมือเป็นสายสัญญาณที่ต่อมาจากเครื่องรับ โดยต่อกับเจ็คแบบสเตอริโอขนาด 3.5 ม.ม.
สายด้านขวามือเป็นสัญญาณที่เอาไปต่อเข้ากับเครื่องส่ง โดยต่อกับเจ็คแบบ RJ-45 (ใช้กับเครื่องโมบาย ICOM)

 

=========================== ภาพการทดลองใช้งาน ==========================

===================== ทดลองใช้งานกับเครื่องวิทยุประเภทสอง (ของหน่วยงาน) ====================
โดยใช้เครื่องมือถือเป็นเครื่องรับ และใช้เครื่องโมบายเป็นเครื่องส่ง


     ดัดแปลงให้ใช้ได้กับมือถือด้วยเลย     
(๑๐ ธันวาคม ๒๔๕๑)

============ อันที่จริงก็เอาวงจรข้างบน ๆ โน้น มาใส่ตัวต้านทานแบบปรับค่าได้แค่นั้นเอง ============

 

===================== การต่อสายสัญญาณไปใช้งานทั้ง Mobile และ Handy =====================

 

============================ อินเตอร์เฟสและสายต่อทั้งสองด้าน ============================
ด้านซ้ายเจ็คโต ใช้เสียบช่องลำโพงนอกของเครื่องรับ  //  ด้านขวาเจ็คเล็ก ใช้เสียบกับช่องไมค์นอกของเครื่องส่ง 

 

=========================== ภาพการทดลองใช้งาน ==========================

================= ทดลองใช้งานกับเครื่องวิทยุชนิดมือประเภทสอง (ของหน่วยงาน) =================
โดยทางซ้ายมือเป็นเครื่องรับ (CH-12) และเครื่องทางขวามือเป็นเครื่องส่ง (CH-1)
ปล. วงจรในภาพนี้ ได้สลับตัวต้านทานปรับค่าได้ 100K มาไว้ด้านบน เพราะไว้ด้านล่างแกะกะ ไม่สวย

แนะนำ ::: ถ้าสร้างวงจรขึ้นมาสองชุด แล้วต่อสลับด้านกัน ก็จะได้เป็น
รีพีทเตอร์สองทางที่สามารถนำมาใช้เป็นรีพีทเตอร์แบบครัวเรือนได้เลย


และนี่คือวงจรที่ได้รับการปรับปรุงโดยท่าน HS4LUP เพื่อให้สามารถใช้งานได้กับวิทยุหลากหลายรุ่น
(ของผมจะใช้งานได้ดีกับ ICOM)

 คลิ๊กไปดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ http://hs4lup.in.th/article/2-way_vox_repeater_version_2.php