วงจร Repeater Interface แบบ VOX ( ใช้ MOSFET )
Handy to Handy
( ๑๐  ธันวาคม  ๒๔๕๑ )

    การจะทำเครื่องรีพีทเตอร์ แบบที่ไม่ต้องการผ่าเครื่องวิทยุเพื่อหาสัญญาณ RX นั้นเราก็ต้องนึกถึงวงจร VOX ที่เค้านิยมเล่นกันเมื่อสิบกว่าปีที่แล้ว ไปค้นจากหนังสือเก่า ๆ ก็มีวงจรที่ใช้ IC (หลายขาน่าเบื่อแถมหาซื้อยากอีกต่างหาก)  ลองค้นดูในอินเตอร์เน็ตก็พบวงจร VOX ที่ใช้ทรานซิสเตอร์ทั้งนั้น  ซึ่งข้อเสียของวงจร VOX ที่ใช้ทรานซิสเตอร์คือ เราต้องเร่งเสียงของต้นเสียงให้ดังมาก ไม่เช่นนั้นวงจร VOX จะไม่ยอมทำงาน (เพราะทรานซิสเตอร์มีหลักการทำงานอยู่ว่า "ควบคุมกระแสส่วนใหญ่ด้วยกระแสส่วนน้อย" ) ฉะนั้นเมื่อเราเร่งเสียงให้ดังมาก ๆ ผลที่ตามมาคือคนที่รับสัญญาณก็จะรับเสียงได้โอเวอร์ไปเลย หรือไม่ก็เสียงทุ้มจนฟังไม่รู้เรื่อง

    จึงได้ประยุกต์เอาวงจร VOX แบบทรานซิสเตอร์มาปรับปรุงให้ทันยุกต์ทันสมัยสักหน่อย คือเอามอสเฟส (MOSFET) มาทำหน้าที่แทนทรานซิสเตอร์ดู (เพราะมอสเฟส มีหลักการทำงานอยู่ว่า "ควบคุมกระแสส่วนใหญ่ด้วยแรงดันส่วนน้อย" ) ปรากฏว่าเมื่อประกอบวงจรต้นแบบเสร็จ ใช้งานได้ผลดีมากเลย ใช้ต้นเสียงแค่นิดเดียว วงจรก็ทำงานได้แล้ว เลยทดลองเอาไปใช้เป็นอินเตอร์เฟสของรีพีทเตอร์ ก็ได้ผลดีเยี่ยมเลย

    เนื่องจากเครื่องชนิด Handy หรือที่เรียกว่าแบบมือถือ จะใช้หลักการเอาขั้วสัญญาณไมค์มาช๊อตผ่านตัวต้านทานลงกราวด์เพื่อทำให้เครื่องวิทยุส่งสัญญาณออกอากาศ ถ้าเราใช้ตัวต้านทานแบบค่าคงที่ค่าใดค่าหนึ่ง ก็จะเป็นการจำกัดเฉพาะเครื่องวิทยุรุ่นใดรุ่นหนึ่ง หรือเพียงยี่ห้อใดยีห้อหนึ่งเท่านั้น  ดังนั้นในวงจรที่ผมได้ออกแบบ ผมจะใช้ตัวต้านทานแบบปรับค่าได้ 100K มาเป็นตัวต้านทานช๊อตลงกราวด์  ซึ่งก็จะทำให้เราสามารถนำวงจรนี้ไปปรับใช้กับวิทยุแบบ Handy ได้เกือบทุกรุ่น

 

================ วงจร VOX แบบใช้ MOSFET ออกแบบมาให้ใช้กับเครื่องมือถือ ================
จากวงจร ตัวต้านทานแบบปรับค่าได้ 10K ใช้ปรับระดับเสียงที่ออกอากาศ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับการปรับเสียงของวิทยุเครื่องรับด้วย
ผมจงใจที่จะไม่เอา ตัวต้านทานแบบปรับค่าได้ 10K ต่อลงกราวด์ เพราะถ้าลงกราวด์จะส่งผลให้ VOX ไม่ทำงาน

 


 ออกแบบลายปรินท์สำหรับเครื่องมือถือโดยเฉพาะ 


=========== (ซ้าย)ลายปริ้นท์ที่ผมได้ออกแบบ  (ขวา)การลงอุปกรณ์ในแผ่นปริ้นท์  ทั้งสองด้าน ============
ที่ใต้แผ่นปรินท์จะเห็นตัวต้านทานเล็กๆ สองตัวอนุกรมกันอยู่ คือผมหาตัวต้านทานปรับค่าได้ 100K ไม่ได้
ผมเลยเอาตัวต้านทานปรับค่าได้ 10K มาอนุกรมกับตัวต้านทานธรรมดา จนได้ค่ารวม 100K 

 


============================== การต่อสายสัญญาณไปใช้งาน =============================
ด้านซ้ายเจ็คโต ใช้เสียบช่องลำโพงนอกของเครื่องรับ  //  ด้านขวาเจ็คเล็ก ใช้เสียบกับช่องไมค์นอกของเครื่องส่ง

ภาพการทดลองใช้งาน 
================= ทดลองใช้งานกับเครื่องวิทยุชนิดมือประเภทสอง (ของหน่วยงาน) =================
โดยทางซ้ายมือเป็นเครื่องรับ (CH-12) และเครื่องทางขวามือเป็นเครื่องส่ง (CH-1)

ถ้าใช้เครื่อง Icom V8 , V82 , V85 เป็นเครื่องรับ ให้ปรับเสียงที่ระดับ 4
ซึ่งระดับนี้จะทำให้เสียงที่ออกไปทาง รีพีทเตอร์จะไพเราะพอดี